Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2013

Earthrise: 45η επέτειος




Earthrise: Apollo 8, 24 December 1968
Credit: NASA
Στις 24 Δεκεμβρίου του 1968, το πλήρωμα του Apollo 8 αποτελούμενο από τους Frank Borman, William Anders και James Lovell έγιναν οι πρώτοι που φωτογράφισαν τη Γη ενώ βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Η φωτογραφία αυτή έμεινε στην ιστορία με το όνομα "Earthrise" και θεωρείται από τις σημαντικότερες του 20ου αιώνα. Όπως είπε αργότερα το πλήρωμα, "το σημαντικότερο πράγμα που ανακάλυψαν εκεί πάνω ήταν η Γη".
Με την ευκαιρία αυτής της επετείου, η NASA έφτιαξε το παραπάνω βίντεο όπου παρουσιάζονται τα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτές τις φωτογραφίες, ενώ ακούγονται και οι πραγματικές ομιλίες των αστροναυτών. 

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2013

Επιτυχία του Ζαννείου ΠΠΛ στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Μαθηματικών "Θαλής"

Έξι μαθητές του σχολείου μας προκρίθηκαν στην επόμενη φάση του διαγωνισμού "Θαλής" της Ε.Μ.Ε.
Οι Αντωνιάδης Απόστολος, Αντωνιάδης Βασίλειος, Καραμπίλα Κατερίνα (Α Λυκείου) και Μεγαλογιάννη Μελίνα, Οικονομοπούλου Μαρία - Ελένη, Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος (Β Λυκείου) συνεχίζουν ακάθεκτοι!

Συγχαρητήρια στα παιδιά που μας κάνουν υπερήφανους!

Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

ISON comet: 4/12/2013, 16.22 UTC

Karl Battams: This is how comet C/2012 S1 (ISON) wished to be remembered. [Image credit: Damian Peach]


Τελικά ο κομήτης ISON δεν τα κατάφερε. Σαν άλλος Ίκαρος πέταξε πολύ κοντά στον Ήλιο και έκαψε τα φτερά του. Φαίνεται ότι το μόνο που απέμεινε από αυτόν είναι λίγη κοσμική σκόνη από αυτήν που είναι φτιαγμένα τα όνειρα…
Δεν πειράζει. Τον παρακολουθήσαμε από κοντά στην κορύφωση της καριέρας του και μάθαμε πολλά. Τα δεδομένα που συλλέχτηκαν από τα διαστημικά παρατηρητήρια είναι κάτι παραπάνω από πολύτιμα.

Θα περιμένουμε με αγωνία τον επόμενο μεγάλο κομήτη. Μην απογοητεύεστε! Να θυμάστε ότι περίπου κάθε 3 μέρες, ένας κομήτης κάνει τη βόλτα του γύρω από τον Ήλιο. Απλά οι περισσότεροι από αυτούς είναι πολύ αμυδροί για να μας χαρίσουν τις συγκινήσεις που περιμέναμε από τον ISON.
Συνεχίστε λοιπόν να ενημερώνεστε!

Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013

ISON comet: 30/11/2013, 12.12 UTC


    Στα αριστερά είναι το πιο πρόσφατο gif που δείχνει τη μέχρι τώρα εξέλιξη από τις 27/11/2013 μέχρι τις 29/11/2013. Στα δεξιά είναι η τελευταία σημερινή φωτογραφία από το SOHO LASCO C3 που δείχνει τον ISON να ξανασχηματίζει την ουρά του, αλλά τώρα φαίνεται να είναι πολύ μικρότερος.
Αυτή τη στιγμή έχει μέγεθος 5 (δηλαδή όσο ένα πολύ αμυδρό αστέρι) και η λαμπρότητά του μειώνεται σταθερά. Αν συνεχίσει να εξελίσσεται έτσι, δεν θα είναι ορατός με γυμνό μάτι. Επειδή όμως μας έχει ξαφνιάσει και στο παρελθόν, ας περιμένουμε μερικές μέρες πριν βγάλουμε συμπεράσματα...

    Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι έχει χάσει ένα μεγάλο μέρος του βραχώδη πυρήνα του, αλλά έχει μείνει ένα σχετικά μικρό κομμάτι. Επιπλέον φαίνεται ότι η σύστασή του διαφέρει σε κάποιο βαθμό από άλλους κομήτες, αφού κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους που τον παρατηρούμε έχει παρουσιάσει πολλές αυξομειώσεις της λαμπρότητάς του, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, επειδή τα υλικά από τα οποία αποτελείται βράζουν σε διαφορετικές θερμοκρασίες. Έτσι, καθώς πλησιάζει στον Ήλιο, κάθε φορά κάποιο άλλο υλικό φτάνει σε θερμοκρασία βρασμού και δημιουργεί αύξηση της λαμπρότητάς του μέσω της εξάτμισης.

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013

ISON comet: 29/11/2013, 14.36 UTC

Credit: NASA/STEREO

Αυτή είναι η τελευταία φωτογραφία που έχει δοθεί στη δημοσιότητα από το COR2 του STEREO (Solar Terrestrial Relations Observatory) και φαίνεται ακόμα ο ISON. Βρίσκεται πάνω αριστερά, κάτω από το γράμμα S. Σε όλες τις επόμενες φωτογραφίες έχει κινηθεί προς τα πάνω και έχει βγει από το πεδίο της κάμερας του διαστημοπλοίου.
Από τα άλλα Ηλιακά Διαστημικά Παρατηρητήρια, το SOHO με τις κάμερες LASCO 2 και LASCO 3 δίνει τις καλύτερες εικόνες, αλλά το site τους είναι σχεδόν μονίμως down. Αν δεν μπορείτε να ανοίξετε το link που έδωσα προηγουμένως, δοκιμάστε και αυτό για μερικά πολύ καλά βίντεο από το SOHO:
http://spaceweather.com

ISON comet: 10.36 UTC



"...κι όμως είμαι ακόμα εδώ..."  Ξύλινα Σπαθιά.

Ο κομήτης ISON συνεχίζει να καταπλήσσει (και να μπερδεύει) την επιστημονική κοινότητα!
Μετά από ένα δύσκολο βράδυ, όλοι τον αποχαιρετήσαμε αφού θεωρήσαμε ότι είχε διαρραγεί και  εξατμιστεί από τις τερατώδεις βαρυτικές δυνάμεις και την απίστευτη θερμότητα του Ήλιου. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα αρχίσαμε πάλι να ψάχνουμε για τις νεότερες εικόνες από τα διαστημόπλοια αφού προς μεγάλη έκπληξη όλων, ο κομήτης εμφανίστηκε από την άλλη μεριά του Ήλιου σαν να μην έτρεχε τίποτα! Αμυδρός στην αρχή, λίγο πιο λαμπρός στη συνέχεια. Οι πρώτες σημερινές εικόνες τον δείχνουν να ΞΑΝΑΦΤΙΑΧΝΕΙ ΤΗΝ ΟΥΡΑ ΤΟΥ!!!
Τι άλλο μας επιφυλλάσει;
Θα περιμένουμε μερικές μέρες πριν μπορέσουμε να βγάλουμε κάποιο θετικό συμπέρασμα, αλλά και πάλι… κανείς δεν ξέρει!

Μπορείτε να δείτε τα τελευταία βίντεο από τα LASCO 2 και 3 του SOHO (Solar and Heliospheric Observatory) εδώ:
http://soho.esac.esa.int/hotshots/index.html/



Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013

Ενημέρωση: 00.31

Credit: ESA&NASA/SOHO

Και μια λίγο καλύτερη φωτογραφία από το όργανο LASCO C2, του ηλιακού παρατηρητήριου SOHO.

Ενημέρωση: 12.08



Η παραπάνω φωτογραφία δόθηκε πριν από λίγο από το ηλιακό παρατηρητήριο STEREO. Δείχνει τι συμβαίνει στον Ήλιο στις 11.39.24 ώρα Ελλάδος (21.39.24. UTC).
Κάποιου είδους αντικείμενο φαίνεται ότι βγαίνει από το περιήλιο! Είναι ο ISON ή ότι απέμεινε από αυτόν. Οι επόμενες ώρες θα το δείξουν, αν και φαίνεται πως ότι κι αν είναι δεν έχει συμπαγή πυρήνα. 

Δύσκολα τα πράγματα...


Ο κομήτης ISON φωτογραφημένος από τα SOHO και SDO.
Credit: ESA&NASA/SOHO/SDO
Πέμπτη 28/11/2013, Ώρα 22.42.

Σύμφωνα με τα τελευταία νέα, ο κομήτης ISON μάλλον δεν τα κατάφερε να επιβιώσει από το επικίνδυνο πέρασμά του από το περιήλιο. Μέχρι αυτήν την ώρα, τα ηλιακά παρατηρητήρια SOHO, SDO και STEREO δεν έχουν καταγράψει τίποτα να βγαίνει πίσω από τον Ήλιο όπως αναμενόταν αν ο ISON ολοκλήρωνε την τροχιά του.

Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Ο αστεροειδής που νομίζει ότι είναι κομήτης!



Αυτές οι δύο φωτογραφίες του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble αποκαλύπτουν μία πρωτοφανή περίπτωση αστεροειδή που παρουσιάζει ουρά όπως οι κομήτες, και όχι μόνο μία, αλλά έξι!
Ο αστεροειδής ονομάζεται P/2013 P5 και ανακαλύφθηκε από το  Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System (Pan-STARRS) στη Χαβάη. Το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο δεν μπόρεσε να δει λεπτομέρειες αλλά το εντόπισε ως αντικείμενο με παράξενο και ανώμαλο σχήμα. Στη συνέχεια, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε τις πολλαπλές ουρές του στις παραπάνω φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στις 10 Σεπτεμβρίου 2013. Όταν το Hubble ξαναγύρισε τις κάμερές του προς τον αστεροειδή στις 23 Σεπτεμβρίου, η εμφάνισή του είχε αλλάξει τελείως! Φαίνεται ότι ο αστεροειδής περιστρέφεται ανεξέλεγκτα, σκορπίζοντας υλικό τριγύρω στο διάστημα.
Η ερμηνεία που έχει δοθεί είναι ότι η περιστροφή του αστεροειδή επιταχύνθηκε από την πίεση της ηλιακής ακτινοβολίας, ένα φαινόμενο που παίζει βασικό ρόλο στη μελέτη που παρουσιάζεται στο Διδακτορικό μου. Κάτω από την πίεση αυτή, η περιστροφή επιταχύνθηκε τόσο ώστε υλικό από άρχισε να διαφεύγει προς το διάστημα και στη συνέχεια σχημάτισε αυτές τις ουρές που παρατηρούνται στις φωτογραφίες.
Υπολογίζεται ότι το μήκος του P/2013 P5 δεν ξεπερνάει τα 500 μέτρα. Οι παραπάνω φωτογραφίες τραβήχτηκαν με την Wide Field camera 3 του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Hubble. 
Image credit: NASA, ESA, and D. Jewitt (UCLA)

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

Ένας φτωχός και μόνος πλανήτης...


Artist's conception of PSO J318.5-22. (Credit: MPIA/V. Ch. Quetz)

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε έναν εξωτικό πλανήτη που δεν περιστρέφεται γύρω από κανένα άστρο! Αυτός ο περιπλανώμενος πλανήτης ονομάζεται PSO J318.5-22 και βρίσκεται μόλις 80 έτη φωτός μακριά από τη Γη, ενώ η μάζα του είναι 6 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Δία. Ο πλανήτης είναι πολύ νεαρός αφού σχηματίστηκε μόλις πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια, ένα βρέφος στην αστρική κλίμακα. Ανακαλύφθηκε με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου Haleakala στο Maui της Χαβάης.
Αυτό που κάνει πολύ σπουδαία την ανακάλυψη είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά μπορεί να μελετηθεί ένα πλανητικό αντικείμενο εκτός του δικού μας ηλιακού συστήματος, χωρίς να επισκιάζεται από το φως του αστέρα τον οποίο συνοδεύει. Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις οι εξωπλανήτες που έχουμε εντοπίσει, περιφέρονται γύρω από αστέρες, των οποίων η λαμπρότητα μας εμποδίζει να τους παρατηρήσουμε άμεσα, αφού το φως τους επισκιάζεται από αυτό των αστέρων. Έτσι, όλα μας τα στοιχεία υποδεικνύουν την παρουσία τους μόνο έμμεσα και όχι άμεσα. Ο  PSO J318.5-22 είναι ο πρώτος πλανήτης που εντοπίστηκε ως μοναδικό θερμικό ίχνος στον ουρανό χωρίς να συνοδεύεται από κανένα αστέρα. Ανακαλύφθηκε στα πλαίσια προγράμματος αναζήτησης «αποτυχημένων αστέρων» που ονομάζονται Καφέ Νάνοι. Πρόκειται για αστέρες πολύ χαμηλής θερμοκρασίας και επομένως πολύ αμυδρούς. Ο συγκεκριμένος πλανήτης θεωρείται ότι κινείται μαζί με μια περίεργη ομάδα αστέρων που ονομάζεται Beta Pictoris moving group και αποτελείται από αστέρες που σχηματίστηκαν την ίδια περίπου εποχή με τον πλανήτη.
Η εργασία για την ανακάλυψη του PSO J318.5-22 δημοσιεύεται στο Astrophysical Journal Letters και μπορείτε να τη διαβάσετε στο http://arxiv.org/abs/1310.0457.

ΠΗΓΗ: www.sciencedaily.com

Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2013

Όμιλος: Μαθηματικά και Πληροφορική



Με τον συνάδελφο μαθηματικό κ. Π. Μπουμπούλη προτείνουμε όμιλο Μαθηματικών - Πληροφορικής. Το θέμα του ομίλου είναι πολύ ενδιαφέρον και ελπίζουμε να έχουμε αρκετές συμμετοχές.


Οι μαθητές που θα συμμετάσχουν θα έχουν την δυνατότητα να εντρυφήσουν σε έννοιες των μαθηματικών, που είναι πολύ σημαντικές για την Γ΄ Λυκείου (όριο, συνέχεια, παράγωγος, ολοκλήρωμα), με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν που χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή διδασκαλία. Επιπλέον, θα έρθουν σε επαφή με άλλες σημαντικές έννοιες  (πίνακες, γραμμικός προγραμματισμός, αριθμητική ανάλυση, κ.λ.π) οι οποίες, ενώ απουσιάζουν από το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του Λυκείου, χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στην ανώτατη εκπαίδευση.

Εκτός όμως από έννοιες των μαθηματικών, οι μαθητές θα ασχοληθούν με την αλγοριθμική λογική δημιουργώντας αλγορίθμους και προγράμματα στη γνωστή γλώσσα προγραμματισμού C. Πιστεύουμε ότι σε μια κοινωνία όπου η πληροφορική αποτελεί επιστήμη αιχμής, η αλγοριθμική λογική είναι ιδιαίτερα σημαντική. Ελπίζουμε, λοιπόν, ότι ο όμιλος θα δώσει την ευκαιρία (σε όσα παιδιά το επιθυμούν) να ασχοληθούν με αυτό το τόσο σημαντικό και ενδιαφέρον αντικείμενο, το οποίο δυστυχώς αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα σπουδών του νέου Λυκείου.

Με την ευκαιρία του ομίλου θα έχουμε τη δυνατότητα να επισκεφθούμε πανεπιστημιακούς χώρους και να έρθουμε σε επαφή με ειδικούς επιστήμονες ερευνητές. Επιπλέον θα διοργανωθούν δραστηρίοτητες όπως παιχνίδια στρατηγικής, προβολές ταινιών, κ.λ.π.


Όσοι μαθητές ενδιαφέρονται θα πρέπει να συμπληρώσουν την ειδική αίτηση και να έρθουν σε επαφή με εμένα (stsant at phys.uoa.gr) είτε με τον κ. Μπουμπούλη (panbouboulis at gmail.com) 

Ειδικά όσον αφορά τους μαθητές άλλων σχολείων (εκτός του Ζάννειου) χρειάζεται να συμπληρωθεί και μια φόρμα από το σχολείο τους. Θα δοθούν περισσότερες πληροφορίες σύντομα.

Πέμπτη 15 Αυγούστου 2013

Το μάθημα της Αστρονομίας παύει να υπάρχει με το καινούργιο σύστημα για το Λύκειο.

Έτος: 2013 μ.Χ.
Χώρα: Ελλάδα.

Οι μαθητές, με το καινούργιο σύστημα θα διδάσκονται στις τρεις τάξεις του Λυκείου τα εξής μαθήματα: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, Νέα Ελληνική Γλώσσα, Νέα Ελληνική Λογοτεχνία,  Άλγεβρα,  Γεωμετρία, Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Θρησκευτικά,  Ιστορία, Ξένη Γλώσσα, (Αγγλικά ή Γαλλικά ή Γερμανικά), Φυσική Αγωγή, Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί & Αρχές Δικαίου, Κοινωνιολογία, Ερευνητική Εργασία (συνθετική εργασία ή project), Εφαρμογές Πληροφορικής, Τεχνολογία και Διαχείριση Φυσικών Πόρων,  Έκφραση-Πολιτισμός και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός, Φιλοσοφία, Λατινικά, Οικονομία & Διοίκηση , Αρχές Φυσικών Επιστημών και Στοιχεία Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών.
ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ ΟΜΩΣ ΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Και όμως! Σε ένα σύνολο 25 μαθημάτων και 102 ωρών διδασκαλίας και στις τρεις τάξεις του Λυκείου, δεν υπήρχε ούτε μια ώρα που θα μπορούσε να αντικατασταθεί με Αστρονομία.



 Έτος: 400 π.Χ.
Χώρα: Ελλάδα.

Οι μαθητές διδάσκονται τα Μαθηματικά (Αριθμητική, Μουσική, Γεωμετρία, Αστρονομία). Γνωρίζουν για τον Ήλιο, τους αστέρες, τους πλανήτες, το Γαλαξία. Γνωρίζουν για τη σφαιρικότητα της Γης και τις ηλιακές εκλείψεις.

Σήμερα, στα σχολεία του εξωτερικού στα πλαίσια του μαθήματος της Αστρονομίας, οι μαθητές εκτοξεύουν τους δικούς τους πυραύλους και υλοποιούν προγράμματα σε συνεργασία με τη NASA και την ESA για πειράματα που πραγματοποιούνται στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Δεν πειράζει, όμως. Δεν χρειάζονται αυτά για το σημερινό Ελληνόπουλο. Καλύτερα να μάθει τα Στοιχεία Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών και ας νομίζει ότι τα αστέρια είναι  led καρφιτσωμένα στον ουρανό. Καλύτερα να μάθει την Έκφραση-Πολιτισμός και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός (τι στο καλό είναι πάλι αυτό) και ας θεωρεί τους Μάγιας και το facecbook ως επιστημονικές αυθεντίες. Καλύτερα να κάνει Γερμανικά και ας νομίζει ότι η Ανδρομέδα είναι μπαρ στην παραλιακή.

Έτσι κι αλλιώς, ότι του χρειάζεται μπορεί να το βρει και στη σελίδα με τα ζώδια…

Κυριακή 4 Αυγούστου 2013

...one giant leap for robotkind

Το ρομπότ Kirobo σε δοκιμές μηδενικής βαρύτητας.
Credit: Kibo Robot Project
Ένα μικρό ομιλών ρομπότ με ύψος μόλις 34 εκ. επιβαίνει στο Ιαπωνικό διαστημόπλοιο που εκτοξεύτηκε το Σάββατο, 3 Αυγούστου.
Η Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) εκτόξευσε το ανθρωποειδές ρομπότ Kirobo robot astronaut” σε τροχιά από το Tanegashima Space Center στη νότια Ιαπωνία μαζί με 3.5 τόνους εφοδίων και εξοπλισμού για το εξαμελές πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS). Για το σκοπό αυτό 
χρησιμοποιήθηκε το μη επανδρωμένο φορτηγό σκάφος HTV-4 (Kounotori 4) που εκτοξεύτηκε με τη βοήθεια πυραύλου H-2B στις 19:48 GMT. Το HTV-4 θα φτάσει στο σταθμό στις 9 Αυγούστου.
Ο Kirobo έχει σχεδιαστεί για να κρατάει παρέα στους αστροναύτες σε μακριά ταξίδια. Μαζί με το ζευγάρι του, την Mirata, είναι μέρος του Kibo Robot Project για τη μελέτη της τεχνολογίας διεπαφής ανθρώπου-robot.
Το HTV-4 εκτοξεύεται με τη βοήθεια ενός πυραύλου H-2B
από το Tanegashima Space Center.
Credit: NASA TV/JAXA

Kibo, σημαίνει «ελπίδα» στα ιαπωνικά. Το όνομα του Kirobo προκύπτει από την ένωση των λέξεων “Kibo” και “robot”. Και τα δύο robot είναι εξοπλισμένα με τεχνολογία αναγνώρισης φωνής και προσώπου καθώς επίσης και με κάμερα, αναγνώριση αισθημάτων και επεξεργαστή φυσικής γλώσσας.
Οι Toyota Motor Corp., Robo Garage και Dentsu Inc. είναι χορηγοί στο Kibo Robot Project.
Το δικό μου Toyota πάντως δεν έχει τέτοιο εξοπλισμό…

Πέμπτη 25 Ιουλίου 2013

Καινούργιο Φεγγάρι για τον Ποσειδώνα

Η μικρή λευκή κουκίδα μέσα στον κύκλο δείχνει τη θέση του S/2004 N 1, του 14ου φεγγαριού του πλανήτη Ποσειδώνα.
Image Credit:  NASA, ESA, M. Showalter/SETI Institute

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε ένα νέο δορυφόρο του πλανήτη Ποσειδώνα, τον 14ο μέχρι τώρα. Εκτιμάται ότι οι διαστάσεις του φεγγαριού αυτού, που ονομάστηκε προσωρινά S/2004 N 1, δεν υπερβαίνουν τα 12 μίλια, κάνοντάς το έτσι το μικρότερο δορυφόρο του γιγαντιαίου πλανήτη. Είναι τόσο μικρός, ώστε ούτε το διαστημόπλοιο Voyager 2 που μελέτησε το σύστημα του Ποσειδώνα περνώντας από εκεί το 1989 δεν μπόρεσε να τον εντοπίσει.
Το δορυφόρο ανακάλυψε ο Mark Showalter του SETI Institute in Mountain View, Calif. ενώ μελετούσε τους αμυδρούς δακτυλίους του πλανήτη. Ο δορυφόρος ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον πλανήτη σε 23 ώρες.
Προσέξτε τα ονόματα των υπολοίπων δορυφόρων στην παραπάνω φωτογραφία...

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2013

-Σε ποιον όροφο πάτε; -Πατήστε "Δ" για Διάστημα.

Σχηματική αναπαράσταση Διαστημικού Ανελκυστήρα. (Από http://en.wikipedia.org/wiki/Space_elevator)
Αν ρωτήσουμε για το ποιο θεωρεί ο κόσμος το σημαντικότερο πρόβλημα στα διαστημικά ταξίδια εντός του ηλιακού  συστήματος, θα πάρουμε πιθανόν πολλές απαντήσεις: τις τεράστιες αποστάσεις που πρέπει να καλυφθούν, την προηγμένη  τεχνολογία που απαιτείται, το ανθρώπινο δυναμικό κλπ. Εκείνο που οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν είναι ότι τα  προαναφερθέντα προβλήματα έχουν λίγο πολύ λυθεί. Οι αποστάσεις εντός του ηλιακού μας συστήματος έχουν ήδη καλυφθεί  από διαστημοσυσκευές και μάλιστα παλαιότερης τεχνολογίας. Ένα ταξίδι κάποιων μηνών ή λίγων ετών μέχρι τον Άρη ή το  Δία δεν είναι κάτι που θεωρείται πρόβλημα. Ας μη ξεχνάμε ότι τα διηπειρωτικά ταξίδια διαρκούσαν τόσο περίπου από  τότε που ανακαλύφθηκε η Αμερική μέχρι και τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Άλλωστε, οι διαστημοσυσκευές Voyager I  και II έχουν ήδη σχεδόν περάσει στον διαστρικό χώρο ταξιδεύοντας για άλλα άστρα.
Τώρα βέβαια, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, αν ρωτήσουμε Έλληνες, είναι πιθανόν να πάρουμε τη σωστή απάντηση: το  πραγματικά μεγαλύτερο πρόβλημα - όπως και για τα περισσότερα πράγματα άλλωστε - είναι το κόστος.
Στα διαστημικά ταξίδια ταιριάζει γάντι το γνωμικό που λέει ότι "το πρώτο βήμα είναι και το πιο δύσκολο". Το  μεγαλύτερο μέρος των καυσίμων και της ενέργειας που απαιτείται για να πάει ένα διαστημόπλοιο ας πούμε από τη Γη στον Κρόνο  καταναλώνεται στα πρώτα λίγα λεπτά, μέχρι να απομακρυνθεί από το βαρυτικό πεδίο της Γης. Από τη στιγμή που ένα  αντικείμενο είναι ήδη σε τροχιά, το να ξεκινήσει για άλλους πλανήτες απαιτεί σχεδόν μηδενική ενέργεια και επομένως σχεδόν μηδενικό κόστος. Άρα το κρίσιμο ερώτημα είναι:  πώς μπορούμε να βάλουμε με οικονομικούς τρόπους αντικείμενα σε τροχιά  γύρω από τη Γη;

Ένα από τα πιο ρεαλιστικά - αλλά και φιλόδοξα - σχέδια που έχουν προταθεί είναι αυτό του Διαστημικού Ανελκυστήρα  (Space Lift, Space Elevator). Βασίζεται στην ιδέα ενός ισχυρού καλωδίου - κορδέλας (tether) αγκιστρωμένου στην  επιφάνεια της Γης (κάπου στον ισημερινό της) και εκτεινόμενου προς τον ουρανό, στο άλλο άκρο του οποίου θα βρίσκεται ένα αντίβαρο. Έτσι, το  καλώδιο διατηρείται τεντωμένο λόγω της περιστροφής της Γης. Επάνω σε αυτό το καλώδιο θα ανεβοκατεβαίνει ένας  ανελκυστήρας μεγάλων διαστάσεων που θα μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους, εμπορεύματα, δορυφόρους και μηχανήματα στο διάστημα. Για παράδειγμα, με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε εύκολα να ολοκληρωθεί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS)  μεταφέροντας κομμάτι - κομμάτι τα τμήματα που τον αποτελούν με τον Διαστημικό Ανελκυστήρα. Επιπλέον, ανάλογα με το ύψος στο οποίο βρίσκεται ο ανελκυστήρας, έχει και διαφορετική γραμμική ταχύτητα. 'Ετσι αν ένα αντικείμενο απελευθερωθεί από τον ανελκυστήρα από ύψος 50960 km μπορεί να φτάσει στη Σελήνη απλά και μόνο με τη "φόρα" που θα έχει και χωρίς τη χρήση πυραύλων. Ενώ μια απελευθέρωση από ύψος 144000 km μπορεί να στείλει τη διαστημοσυσκευή πέρα από το όρια του ηλιακού μας συστήματος!

Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013

Ο κομήτης ISON


Ο κομήτης ISON

Image Credit: 
NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)
Έχοντας ξεκινήσει από τα απώτερα όρια του Ηλιακού μας συστήματος, ο κομήτης ISON πλησιάζει κάθε μέρα που περνάει όλο και πιο κοντά στον Ήλιο. Όπως και όλοι οι κομήτες καθώς πλησιάζει στον Ήλιο η εξάτμιση των υλικών από τα οποία αποτελλείται δημιουργεί το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του: την ουρά του. Ο κομήτης ISON πρόκειται να πλησιάσει πολύ κοντά στον Ήλιο τον προσεχή Νοέμβριο. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο ρυθμός εξάτμισής του και να παρουσιάσει μια εξαιρετικά λαμπερή και εντυπωσιακή ουρά. Ακόμα δεν μπορούμε να πούμε σε τι μέγεθος λαμπρότητας θα φτάσει τον Νοέμβριο, αφού υπάρχει το ενδεχόμενο να σπάσει σε κομμάτια λόγω της βίαιης εξάτμισής του. Αν δεν συμβεί αυτό, φαίνεται ότι πρόκειται να ξεπεράσει κάθε προσδοκία καθώς θα είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα ουράνια φαινόμενα. Σύμφωνα με μερικές εκτιμήσεις θα έχει το μέγεθος τις πανσελήνου! Σε κάθε περίπτωση όμως εκτιμάται ότι θα είναι ένας από τους πιο λαμπρούς κομήτες που έχουν εμφανιστεί ποτέ. Οπότε stay tuned!